Olympus Makinelerde Işık Ölçüm Sistemleri
Her fotoğrafı çekerken, hatta peş peşe 2 fotoğraf çekerken dahi, ışık ölçümünü yapmak, kullanacağımız enstantane-diyafram ikilisini seçmek zorundayız. Böylece tonların doğru oluşmasını sağlayabiliyoruz. Her marka fotoğraf makinesi farklı ışık ölçüm sistemleriyle, konu ve koşula uygun, doğru ışık ölçümü için yardımcı olur. Olympus makinelerde 5 farklı ışık ölçümü sistemi bulunur. Bu sistemleri hangi konu ve koşula göre kullanacağımızı bilmek ışığı etkili kullanmak için ilk adım olacaktır.
Olympus makinelerde yer alan ışık ölçüm sistemleri şöyledir:
ESP (Electro – Selective – Pattern) bölgesel ağırlıklı ölçüm sistemi
Center Weighted (Merkez Ağırlıklı) ölçüm sistemi
Spot (Nokta) ölçüm sistemi
Spot Highlight (Nokta Işık) ölçüm sistemi
Spot Shadow (Nokta Gölge) ölçüm sistemi
Bu ölçüm sistemlerini Info ekranından değiştirebileceğimiz gibi MENU içerisinde de bulunan başlıktan değişiklik mümkündür.
Her 2 alana da girildiğinde 5 farklı sistemi görmek ve LCD ekranın sağ tarafında yer alan yukarı-aşağı, sağ-sol oklarıyla seçenekler arasında dolaşmak ve yine OK düğmesiyle onaylamak mümkündür.
Elbette fotoğraf makineniz menüsünü farklı dillerde kullanma şansınız vardır. Türkçe ya da İngilizce menü tercihinize göre yukarıdaki örnekte olduğu gibi isimlendirmeleri göreceksiniz.
Bu sistemleri hangi koşullarda kullandığımızı da kabaca inceleyelim.
ESP (Electro – Selective – Pattern) bölgesel ağırlıklı ölçüm sistemi
Çektiğimiz fotoğrafta her yerin ışığının önemli olduğu durumlarda, örneğin doğa-manzara ya da mimari-yapı çekimlerinde, aydınlık ve karanlık yerlerin ışıklarının da ortalamaya dahil edilmesi en doğruya yakın sonucu almaya sağlayacaktır. Bu nedenle bu konularda ESP ışık ölçüm sistemini kullanmak daha doğru olacaktır.
Bu sistemde makineniz gördüğünüz kadrajın her yerinden ışık ölçümü yapacak ve tüm bölgeleri farklı ağırlıklara göre ortalamaya dahil edecektir. Bu sayede tüm alanlar ışık ölçümünü etkileyecektir.
Center Weighted – Merkez Ağırlıklı Işık Ölçüm Sistemi
Genelde kullandığımız sistem “merkez ağırlıklı” ışık ölçüm sistemidir. Parantez içinde nokta ikonuyla gösterilen bu sistemde, fotoğraf makineniz ışık ölçümünün % 70’ini merkezde gördüğünüz dairenin içinden, % 30’unu da geriye kalan tüm alandan yapar. Böylece merkeze koyduğunuz konunun ışığı ağırlıklı olarak ölçülmüş olur.
Bu ölçüm sistemini kullanırken makineyi M (manuel) modda çalışıyorsanız önce ana konuya doğru dönüp enstantane-diyaframı buluyoruz, daha sonra asıl kadrajımıza dönüp bulduğumuz değerleri kullanarak çalışıyoruz. Pozometre göstergemiz asıl kadraja döndüğümüzde değişir ancak biz değerleri değiştirmeden çalışırız.
Makineyi A (diyafram öncelikli) ya da S (enstantane öncelikli) modda çalışıyorsanız bu sistemde AEL (Auto Exposure Lock – Otomatik Pozlama Kilidi) düğmesine de alışmak gerekir. Bu modlarda makineyi çevirdiğinizde ışık ölçüm sistemi de değişeceği için, ışık ölçümünü yaptığınızda AEL düğmesine basarak ölçümü kilitlemeniz ve daha sonra istediğiniz kadraja dönüp çalışmanız gerekir.
Spot (Nokta) Ölçüm Sistemi
Çektiğiniz fotoğraf lokal bir aydınlatmaya sahipse, örneğin sahne fotoğrafları gibi bir konuysa, ışık ölçümünün tamamını tek bir yerden yapmak gerekir. İşte bu tarz konularda spot yani nokta ölçüm sistemini kullanmanız daha doğrudur. Bu sistemde ışık ölçümünün % 100’ü, tamamı, tek bir noktadan yapılır.
Olympus OMD EM10 serisi makinelerde ışık ölçümünün % 100’ü merkezdeki küçük daireden yapılır.
Olympus OMD EM5 ve EM1 serisi makinelerde ise netlik noktasını değiştirdiğinizde ışık ölçümü yaptığınız nokta da değişir.
Örnek fotoğrafta ışık ölçümünün nasıl değiştiğini görebilirsiniz.
Spot Highlight (Nokta Işık) – Spot Shadow (Nokta Gölge) Ölçüm Sistemleri
Bu ışık ölçüm sitemlerini de kadrajınızda ışık ve gölge, aydınlık ve karanlık alanlar olduğunda sadece bir tarafı doğru göstermek ve diğer taraftan tamamen vaz geçmek için kullanılır. Koyu alanların ya da aydınlık alanların ana konuyu güçlü bir şekilde oluşturduğu fotoğraflarda bu ölçüm sistemleri kullanılır.
Doğru ışık ölçümünü kullanmak ve ışığı doğru yerden ölçmek çekeceğimiz fotoğrafta tonların doğru oluşmasını ve istediğimiz atmosferi etkili bir şekilde elde etmeyi sağlar. Bu kısa yazıda hangi sistemin hangi koşullarda kullanacağımızı anlatmaya çalıştım. Umarım faydalı olmuştur.
