VARANASİ – 2.BÖLÜM / GANJ KIYISINDA AKŞAM

Uzun süredir evlerimizden çıkmadan hayatımızı devam ettiriyoruz. Birçok çalışmada olduğu gibi fotoğrafla ilgili işlerimizi de evden devam ettiriyoruz. Gönlümüz ve beynimiz ise yine yollarda elbette… Bu yazımda da yine yollardan örnek fotoğraflar konuşacağız, elbet tekrar yollara düşecek ve fotoğraf peşinde koşacağız. Sağlıklı günlerde birlikte yollara düşmek dileklerimle… 

Renkler, sesler, dinler diyarı ve dünyanın en büyük demokrasinin yaşandığı Hindistan, aynı zamanda en popüler fotoğraf rotalarının da başında geliyor. Bir önceki yazımda Hindistan’ın en ilginç, en etkileyici noktalarından olan Varanasi ve kutsal Ganj Nehri kıyısındaki sabah çekimlerini aktarmaya çalışmıştım. Bu yazıda da kutsal Ganj Nehri çevresinde akşam çekimlerini örnekleriyle açıklamaya çalışacağım.

Hinduizm inancında beden sadece ruhu taşıyan bir aracı olduğu için ölümden sonra yakılma önemli bir gelenektir. Bu işlemin yapıldığı en önemli yer ise kutsal kabul edilen Ganj Nehri kıyısında kurulmuş olan Varanasi kentidir. Bu nedenle bu kente “learning & burning city – öğrenmeye ve ölmeye/ yanmaya gidilen kent” denir.

YOLCULUK HAZIRLIĞI

Fotoğraf makinesi: Tüm fotoğraf yolculuklarında olduğu gibi yurtdışı fotoğraf yolculuklarında da biri yedek olmak üzere 2 fotoğraf makinesinin yanınızda bulunmasını öneriyorum. Ben Nisan 2019’dan itibaren fotoğraf yolculuklarında yanımda Olympus OMD EM1 X ve OMD EM1 Mark II gövdeleri yanımda taşıyorum. Böylece tüm objektifleri farklı makinelerde kullanma şansım oluyor.

Objektif: Bu çekimlerde temel olarak 2 farklı çalışma yöntemimiz olacak. Bunlardan biri özellikle her akşam düzenlenen Aarti törenlerini ve sürekli gerçekleşen ölü yakma törenlerini uzaktan fotoğraflayacağımız çekimler. Bu nedenle tele objektif kullanımı önem kazanacaktır. Olympus Zuiko’nun 40-150 mm f2.8 Pro lensi iyi bir tercihtir. Ben son dönemlerde 12-100 mm f4 Pro lensi de çok sık kullanıyorum.

İkinci başlığımız da hem törenlerin hazırlıklarını hem de portreleri, yaklaşarak yapacağımız çekimler. Bu çalışmalarda da genel kullanım objektifleri iş görecektir. 12-100 mm objektif bu konuda oldukça yardımcı oluyor. Bu objektiften önce 12-40 f2.8 Pro lens de çok yararlı oluyordu.

Özellikle gün günbatımından sonra, ışığın az olduğu ortamlarda çekimler yapacağımız için Sarsıntı Engelleyici özelliği çok önemli hale geliyor. Olympus’un 5 Eksenli Sarsıntı Engelleyici özelliği bu çekimlerde çok yardımcı oluyor. Yüksek ISO’da Noise (kumlanma) performansı da yapacağımız çalışmalarda önem kazanıyor.

Çekimler – Genel Görüntüler

Akşamın ilk ışıklarıyla birlikte Ganj kıyısında güneş ışığı etkisini kaybeder ve çevrede yer alan yapay ışık kaynakları fotoğrafları etkilemeye başlar. Genelde çekimlerimi RAW + JPEG formatta yapıyorum. Bu nedenle JPEG dosyalarım için Beyaz Ayarını (White Balance) da kontrol etmem gerekiyor. Genelde yapay ışık kaynaklarının etkilerini kaydedebilmek için Beyaz Ayarını GÜNIŞIĞI (Daylight – Direct Sunlight) olarak seçiyorum. Böylece tungsten, halojen, floresan gibi farklı ışık kaynaklarının renk etkilerini kaydetme şansım oluyor. Bu fotoğraflarda ana konu olacak bir öge (örneğin kayıktaki kişiler) belirgin olacakları bir anda, deklanşöre basmak fotoğrafın gücünü arttıracaktır.

Akşam saatlerinde Ganj Nehri kıyısında dua eden, adak adayan birçok kişiyle karşılaşacaksınız. Bu insanların sürekli hareket edecek olması, çok az ışıklı bir ortamda bulunacak olmaları çekimlerin zor olmasına neden olacaktır. Bu nedenle yüksek ISO değerleriyle (1600-3200 ISO) çalışmak ve açık diyafram değerlerini (2,8 vb.) tercih etmek çekimleri kolaylaştıracaktır. Ancak kişilere uzak olmanız durumunda netlik noktasını doğru seçmeniz net alan derinliğinin doğru yerde kullanılması için önem kazanacaktır.

Eğer dua eden, adak adayan kişileri genel planla çalışmak istiyorsanız, geniş açı objektif tercih etmeniz ve çekim açınızı doğru seçmeniz daha etkili sonuçlar almayı da sağlayacaktır.

Akşam saatlerinde Ganj Nehri kıyısındaki insanlar da portre çekimleri için birçok fırsat sunacaktır. Tele objektif tercihiyle bu kişilerin çevreden ayıklanmış portreleri etkileyici fotoğraflar için imkân verecektir. Açık diyafram kullanarak arka planı flulaştırmak ve temiz bir arka plan kullanmak ilginin sadece kişi üzerinde toplanmasını da sağlayacaktır. Yine yapay ışık kaynaklarının renk etkileri fotoğrafınıza bir atmosfer katıyorsa Beyaz Ayarını GÜNIŞIĞI olarak seçmek doğru tercih olacaktır.

Ganj kıyısındaki törenler ve etkinlikler için toplanan insanlar arasında mumlarla, tütsülerle dolaşan kişiler de farklı ışık kaynağının yaratacağı atmosfer ile oldukça renkli ve etkili sonuçlar sağlayabilecektir. Bu kişileri de tele objektifle çevreden ayıklamak, açık diyafram ile arka planı temizlemek verilecek doğru kararlardır.

Elbette çevrede fotoğraf peşinde dolaşırken sadece ışığı direkt alan kişiler fotoğraf çalışma konularınız arasında yer almayacak. Işığı farklı yönlerden alan ya da ışık kaynağıyla aranıza giren kişiler de siluet fotoğraflar için fırsatlar doğuracaktır. Bu tarz fotoğraflarda ışık ölçümünü aydınlık olan alandan yapmak gerekecektir. Bakış yüksekliğini ve çekim anınızı seçerek siluet olan kişinin sadece kontur hatlarından belirgin olduğu bir anı seçmek en doğru tercih olacaktır.

Çekimler – Ölü Yakma Törenleri

Hinduizm’in en ilgi çeken ritüellerinden biri de “ölü yakma törenleridir”. Bedenin ruhu taşımaktan öte bir anlamı olmaması ve önemli olanın ruhun yolculuğu olduğu bu inanç sisteminde ölü yakma törenleri ruhun yapacağı yolculuk için önemli bir aşamadır. Bu işlemin yapıldığı en önemli yerlerden biri kutsal Ganj Nehri kıyısıdır. 

Ganj Nehri kıyısında gerçekleşen bu törenlerde genelde yakından çekim yapmak oldukça zordur. Bu törenlerinden çevresinde gezinen “bazı tipler” siz makineyle çekim yapmaya çalıştığınızda yanınıza gelecek ve çeşitli bahanelerle (yasaklar, ailelerin istememesi, bölgeyi kontrol eden bir vakfın izin vermemesi, çekim için ücret ödenmesi mecburiyeti vb.) fotoğraf çekmenize engel olmak isteyecek, çektiğiniz fotoğrafları silmeniz için sizi zorlayacak, ancak bir ücret öderseniz bunu yapabileceğinizi söyleyecektir. Bu durum her koşulda keyifsiz bir çekim çalışmasına yol açacaktır. Bu nedenle kişisel olarak bu noktadaki çekimleri Ganj Nehrinde yapacağınız tekne gezisinden, daha uzaktan tele objektifler ile yapmanın daha doğru olduğunu düşünüyorum. (Not: Ölü Yakma Törenlerini Nepal, Kathmandu’da bulunan Pashupathinath Tapınağı’nda defalarca çekme şansım olduğu için Varanasi’de çekimleri uzaktan yapmak benim için yeterli olabiliyor.) 

Özellikle akşam saatlerindeki karanlık ortamı hem alevlerin hem de çevredeki yapay ışık kaynaklarının renk etkisini kullanarak atmosferi güçlü fotoğraflar çekmek mümkün olacaktır. Olympus’un 40-150 mm ya da 12-100 mm objektifini kullanarak uzaktan çekimler yapmak mümkündür. Bu çekimlerde IS (Sarsıntı Engelleyici) özelliği önem kazanacaktır. Tele objektiflerde salınım çok fazla olduğundan, makineyi en ufak oynatmanızın flu bir görüntüye neden olacağını düşünürsek, bu sarsıntıyı engelleyen bir özellik net fotoğraflar çekmek için yardımcı olacaktır. Elbette yüksek ISO ve açık diyafram tercihi de enstantaneyi mümkün olan en yüksek değerde kullanmayı da sağlayacaktır.

Mümkün olan en yakın ve dolu kadrajı yapmak, alevlerin çevresinde ilgi merkezi olabilecek bir kişiyi takip ederek çekimleri yapmak bu çekimler sırasında kompozisyonla ilgili verilecek kararların başında gelmektedir.

Bulunduğunuz kayık-tekne kıyıya yaklaştıkça törenlerden daha yakın plan görüntüler elde etmenizi sağlayacaktır. Bu çekimlerde de hareketlerin, duruşların güçlü olduğu anları tercih etmek önemlidir. 

Çekimler – Aarti Törenleri

Ganj Nehri kıyısında akşamları yapılacak çekimlerde en ilginç konuların başında yılın her günü düzenlenen Aarti Törenleri gelir. Ganj Nehri tanrıçası için düzenlenen bu törenler yaz – kış her gün yapılır. Elbette nehrin akışının çok güçlü olduğu muson yağmurlarından hemen sonraki dönem törenlerin daha dar bir alanda yapılmasına sebep olur. Bu nedenle Şubat-Mart aylarıyla Ekim-Kasım dönemi çok daha etkileyici bir atmosferin izlenmesi için uygundur. 

Bu törenlerin fotoğraflanması için en az 2 akşam Varanasi kıyısında bulunmak gerektiğini düşünüyorum. Bu akşamlardan birinde kayıkla nehirde bulunmak olayı dışardan izlemek için iyi bir tercih olacaktır ki bu da olayın aşamalarını öğrenmek için önemlidir. İkinci akşam ise törenin hemen yanı başında bulunmak öğrendiğiniz aşamaları en doğru açılardan fotoğraflamak için iyi bir tercihtir.

Kayıktan, uzaktan yapılacak çekimler arka planda izleyicilerinde olduğu fotoğraflar için iyi bir seçenektir. Bu fotoğraflar için teleobjektif kullanmak gerekecektir.

Ayrıca kayığa misafir edeceğiniz çiçek satan bir arkadaş da size modellik yapacak ve arka planı da oldukça güçlü fotoğraflar elde etmenizi sağlayacaktır. Elbette bu fotoğraflar da geniş açı objektif kullanmanız ön plandaki çiçekçiyi daha güçlü göstermenizi ve arka planı da kadraja dahil etmenizi sağlayacaktır. Açık diyafram kullanmanız enstantanenin yükselmesini ve daha net fotoğraflar çekmenize de yardımcı olacaktır.

Aarti töreni için toplanan izleyiciler de önemli fotoğraf başlıklarından olacaktır. Bu amaçla kıyıdan yapacağınız çekimlerde sürekli hareketli olmanız farklı açılardan farklı uzaklıklardan ve farklı objektiflerle bu konuyu çalışabilirsiniz. 

Aarti töreni farklı aşamaları olan, tütsü, mum, ateş gibi görsel olarak da çok güçlü ögelerle gerçekleşen bir törendir. Bu nedenle bu ögelerin hazırlandığı bölümlerde de duman, ateş gibi konuların da atmosferi desteklediği fotoğraflara imkân verir. Tüm izleyicilerin törenin gerçekleştiği alana baktığı anlarda seyircilerin arkasındaki bölümlerde törenin aşamalarının hazırlıkları gerçekleştirilir. Bu töreni tüm aşamalarıyla anlatabilmek için sizin de o farklı alanlara bakmanız, fotoğraf çalışmalarınızı o bölgelere de kaydırmanız gerekir. 

Özellikle tütsülerin hazırlandığı anlarda dumanlar arasında görünen görevliler atmosferi oldukça güçlü fotoğraflar elde etmenizi sağlayacaktır. Yüksek ISO ve açık diyafram tercihi daha rahat çalışmanızı, geniş açı objektif kullanmanız öndeki kişi ya da konuyu vurgulamanızı sağlayacaktır.

Törenin başlamasından hemen önce görevliler son hazırlıkları yaparlar, bu anlarda tapınak görevlilerinin hemen önünde yer almanız ve geniş açı objektifle yakından yapacağınız çekimlerle bu çalışmaları vurgulamanız mümkün olacaktır. Aşağıdan yukarı doğru yapacağınız çekimlerle arka planı da temizlemek, ilginin sadece kişiye ve konuya yönlenmesini sağlayacaktır. 

Aarti töreninin başlamasıyla birlikte biz fotoğrafçılar için de hareketli ve yorucu bir süreç başlar. Bir önceki akşam kayıktan töreni izlediyseniz hangi aşamaları hangi yönlerden ve hangi objektiflerle çalışacağınız konusunda bir fikriniz oluşmuştur diye düşünüyorum. 

Tütsü ve duman olan fotoğraflar için arka planın karanlık olduğu görüntüler daha etkileyici olacaktır. Bu amaçla ya aşağıdan yukarı doğru bir bakış kullanmanız ya da merdivenlerden arka planı karanlık Ganj nehri üzerine düşürecek çekim noktasını bulmanız gerekir. Elbette ışığın az olması yüksek ISO ve açık diyafram tercihini gerektirir. Bununla birlikte yapay ışıkta çekim yapacağınız için JPEG dosyalar için Beyaz Ayarı’nı da düşünmek gerekir.

Son yıllarda hayatımıza giren mobil telefonlarla yapılan fotoğraf çekimleri biz fotoğrafçılar için de ilginç konular arasındadır. Aarti törenlerinde de bu tarz görüntülerle çok sık karşılaşırız. Bu durumu görsel bir hikâyeye dönüştürmek adına, tele objektif ve açık diyafram kullanmak, ön planda töreni takip eden bir mobil cihazın ekranına netlik yaparak arka planda izlenen töreni flu olarak yerleştirmek estetik bir sonuç sağlayacaktır.

Tütsü ve duman fotoğraflarında olduğu gibi törenin ateş ve mumla gerçekleşen bölümlerinde de yine yerinizi ve yüksekliğinizi değiştirerek arka planı temiz görüntüler kovalamanız gerekir. Kullanacağınız tele objektif ile sadece tapınak görevlisini kadrajınıza alacak, ilginin sadece o kişide ve yaptığı işte toplanmasını sağlayacaksınız. Bakış yüksekliğinizi de değiştirerek temiz bir fon elde etmeniz mümkün olacaktır.

Genelde tören sırasında arka planı temiz tutmak için aşağıdan yukarı ya da arkadan öne doğru bakarak çekimler yapacaksınız. Ancak büyük şamdanlarla çok sayıda mumun yer aldığı bölüm başladığında törenin gerçekleştiği alanın sağ ya da sol tarafında bulunmanız, biraz yüksek bir çekim noktası bulmanız önemlidir. Kullanacağınız tele objektifin sağlayacağı perspektif yığılması etkisiyle tüm görevliler öne doğru yaklaşacak, sınırlı alan derinliği kullanımıyla en öndeki görevliyi net tutacak ve arka planın giderek flulaşmasıyla görsel gücü etkili bir sonuç alabileceksiniz.

Törenin sonlarına doğru görevliler önlerindeki küçük sehpadan bir avuç gül yaprağını alacak ve ilahilerle birlikte bu gül yapraklarını havaya fırlatacaktır. Yapılacak çalışmanın sonu için iyi bir final fotoğrafı olabilecek bu görüntü için makinenizi hazırlamanız önemlidir. En açık diyafram ve yüksek ISO tercihiyle yüksek enstantane kullanımını sağlayacaksınız. Bununla birlikte peş peşe yapacağınız çekimler için makinenizin drive mode (motor modu)özelliğini SERİ ÇEKİM konumuna almanız bu kısa sürede daha çok fotoğraf çekmenizi sağlayacaktır. Daha sonra bu çekimlerden sizin için en güçlü gelen görüntüyü seçme şansınız olacaktır.

Elbette bu sayfalarda Varanasi’de Ganj Nehri kıyısında gerçekleşen her şeyin en güçlü fotoğraflarını örnek göstermek ve anlatmak mümkün olmayacaktır. Her fotoğraf gönüllüsü ilgi duyduğu konular, sahip oldukları ekipman ve bilgi birikimleri çerçevesinde farklı birçok fotoğraf konusunu çalışabilecektir. 2 bölümden oluşan bu yazı dizisinde Varanasi’de karşılaşılabilecek konuları ve çekim ipuçlarını paylaşmaya çalıştım. Umarım faydalı olabilmişimdir. Önümüzdeki sayılarda Türkiye ve dünyanın farklı noktalarından çekim çalışmalarını paylaşmaya devam edeceğiz. 

Sözü bağlarken; elbette fotoğraf bireysel olarak uğraşılan bir alan. Yine de bir grupla, danışmanla yapılan fotoğraf yolculukları hem verimli çalışma imkânı sağlayabiliyor hem de karşılaştığınız sorunların çözümünde hızlı sonuç̧ almaya yarımcı oluyor. Olympus Yollarda bu amaçla oluşturulan bir yapıdır. Olympus Yollarda yolculuklarına katılmak için mutlaka bir Olympus fotoğraf makinesi sahibi olmanız da gerekmiyor. Bu yolculuklarla ilgili bilgi almak için www.fototrek.com sitesini ziyaret edebilirsiniz.